Kraftangan tempatan mendapat pengiktirafan kerajaan

Sambutan Hari Kraf Kebangsaan 2010 (HKK) merupakan suatu pengiktirafan kerajaan Malaysia terhadap hasil kraftangan tempatan. Kraftangan merupakan hasil seni visual tradisi yang dipelopori sejak zaman batu sebelum masihi lagi. Perjumpaan-perjumpaan akeologi manusia boleh dikatakan kesemuanya bersama hasil kraf seperti seramik dan manik-manik. Ini bermakna kraf adalah sebahagian dari kehidupan manusia.

Kebanyakan kraf tempatan asalnya adalah digunakan sebagai penggunaan domestik disamping digunakan untuk kebesaran di raja. Namun pada masa kini kraf adalah sebagai warisan dan dijadikan sebagai alat perhiasan dan mempunyai nilai komesyal. Kraftangan Malaysia telah mendefinisikan kraftangan sebagai:

"Keluaran Kraftangan" ertinya apa-apa keluaran artistik yang mempunyai daya tarikan kebudayaan atau tradisional dan adalah hasil dari sesuatu proses yang bergantung semata-mata atau sebahagiannya kepada kemahiran tangan dan termasuklah apa-apa barang, walau bagaimanapun dihasilkan, yang mempunyai rekabentuk batik pada atau di mana-mana bahagiannya.

(Sumber: Akta 222-Akta perbadanan Kemajuan Kraftangan Malaysia 1979)

Meninjau festival kraf yang berlangsung di Kompleks Kraf Kuala Lumpur, sambutan masyarakat sangat mengkagumkan terutama pada hujung minggu. Promosi dimedia elektronik dan media cetak setiap hari. Menunjukkan betapa kerajaan dibawah Kementerian Penerangan Komunikasi dan Kebudayaan Malaysia sangat mengambil berat terhadap membangunkan kraf negara.

Pada pendapat saya, sekiranya kerajaan sungguh-sungguh untuk memajukan kraf negara perlu ada makanisma yang sepadu untuk menaikkan persoalan reka bentuk dan nilai komesyal dalam penghasil produk kraf. Pembangunan pendidikan seni visual harus dipekuatkan sejak dibangku sekolah lagi. Saya akui kini di sekolah-sekolah mempunyai kurikulum pendidikan seni visual dan kraf tradisional adalah sebahagian dari kandungan kurikulum, namun dirasakan tidak mencukupi kerana pelajaran pendidikan seni visual diperingkat rendah sangat terabai dan kurang diberi penekanan, begitu juga diperingkat sekolah menengah rendah.

Suatu bentuk kurikulum yang bersepadu menitik beratkan persoalan reka bentuk produk dengan kraf dengan menekankan unsur estetik, kreatif dan inovatif digubah agar kraf negara menjadi suatu kebanggaan negara di serata dunia seperti moto lawan web Kraftangan Malaysia.... 'Kraf negara, mutiara dunia....'

Kementerian Penerangan Komunikasi dan Kebudayaan Malaysia dibawahnya ialah Kraftangan Malaysia juga mempunyai Institut Kraf Negara (IKN) yang melatih hingga peringkat diploma dalam bidang kraf. Namun masih banyak masalah biokrasi yang masih belum diselesaikan, misalnya masalah pengiktirafan diploma, kurikulum dan taraf tenaga pengajar. Harus diingat bahawa Kementerian yang sama juga mempunyai kolej yang mempunyai taraf pengajian hingga diploma dibawah Akademik Seni Budaya dan Warisan Kebangsaan (ASWARA). Akademik ini lebih diberi perhatian dan publisiti. Wajar IKN digambungkan dengan ASWARA....?.

Persoalan awal ialah kraftangan menjadi salah satu agenda meningkatkan ekonomi negara bertaraf dunia. Apakah yang harus dibuat? Apakah asasnya? bagaimana pelaksanaan?. Paling asas untuk membentuk pereka bentuk, pandai tukang, adiguru adalah bermula dengan pendidikan seni visual disekolah.

Kehebatan Seni Visual Dalam Filem Avatar

Masuk tahun 2010 merupakan suatu transaksi baru dalam dunia perfileman apabila filem AVATAR menjadi fokus utama dalam kritikan media-media seluruh dunia. Saya sempat menyaksikan preview filem tersebut malaui rangkain Astro. Apa yang menarik ialah apabila wartawan bertemuramah dengan pengarah dan penulis skrip filem tersebut James Cameron. Dalam temubual tersebut wartawan tersebut bertanyakan apakah aspek utama sebelum memulakan pembikinan filem tersebut?, beliau terus menyatakan mulanya apabila beliau ingin memulakan filem tersebut beliau akan mencari pelukis-pelukis yang handal untuk melukis watak dan latar.

Kenyataan Cameron jelas sekali menunjukkan betapa pentingnya pereka dan pelukis dalam sesebuah filem, lebih-lebih lagi sebuah filem fiksyen seperti Avatar. Malah kejayaan filem ini juga banyak bergantung kepada kehebatan penciptaan watak Avatar dan suasana persekitaran alam sekitar yang diilhamkan oleh pelukis.

Perkahwinan antara teknologi dan seni visual membuahkan sebuah penciptaan filem yang sungguh mengkagumkan melalui penjanaan komputer CGI. Dipinjamkan komen Ku Seman ku Husein dalam Utusan Malaysia, Avatar memperlihatkan Cameron seorang yang imaginatif, tentu saja ini tidak mampu dizahirkan sekiranya tidak ada teknologi yang boleh mencipta visual tanpa melakukan penggambaran secara tradisional. Avatar tercipta apabila seorang karyawan yang imaginatif memiliki alat yakni teknologi untuk menzahirkan imaginasinya.

Menyaksikan filem Avatar saya merasakan betapa seni visual menjadikan kita berada dalam sebuah alam lain. Imaginasi Cameran bersama pelukis-pelukis membuahkan sebuah filem yang menjadikan dunia teknologi filem kini memerlukan komitmen para pengkarya pelukis dan pereka yang mempunyai ilmu dan teknologi yang tinggi.

Kepada pelajar-pelajar yang telibat dalam Seni Visual, saya merasakan filem ini merangsang kepada kita bahawa pasaran bidang seni visual didunia kini semakin diperlukan, tidak kiralah bidang seni halus, komunikasi visual dan lain-lain.

Taklimat Seni Visual Kertas 3 STPM Peringkat Negeri Perak 2010

23 Februari 2010, Jabatan Pendidikan Negeri Perak berjaya mengadakan taklimat kertas 3 Seni Visual STPM kepada 23 orang guru-guru Seni Visual seluruh negeri Perak. Taklimat tersebut berlangsung dibilik mesyuarat Jabatan Pendidikan Negeri Perak.

Perkara penting dalam sesi taklimat dan ceramah saya ialah guru-guru banyak bertanya permasalahan soalan nombor 2 dan 3. Perjumpaan saya dengan guru-guru seni visual banyak memberi pengalaman yang menarik, terutama saya dapat mengetahui masalah yang dihadapi oleh guru-guru dalam mengendalikan projek dengan pelajar mereka. Perkongsian maklumat dengan guru-guru secara tidak formal memberi suatu kesedaran terhadap permasalah yang dihadapi oleh pelajar yang mengambil kertas 3.

Dalam senario kekurang budget kini, JPN perak dapat juga mengadakan taklimat yang sangat penting untuk guru-guru seni visual tingkatan 6. Tahniah buat En. Shamsul (Pegawai JPN) kerana berjaya mengadakan program taklimat ini.

STPM Seni Visual Kertas 3: Soalan No 4

(Contoh karya hiasan dalaman)

Soalan nombor 4 merupakan soalan reka bentuk dalaman yang memerlukan calon menghasilkan sebuah reka bentuk sebuah restoran moden. Calon perlu memikirkan beberapa elemen-elemen moden dalam reka bentuk restoran tersebut, misalnya dari segi ruang, pemilihan perabot, pencahayaan, warna, reka bentuk bentuk restoran berdasarkan konsep. Namun demikian, raka bentuk hiasan dalaman sangat mementingkan konsep ruang. Kerana kesan ruang dapat memberi kesan kepada manusia yang berada dalam lingkungan itu. Untuk memenuhi kehendak pengguna maka ‘ketelitian’ calon memenuhi hiasan ruang adalah sangat penting. Antaranya:

1. Mengatur keserasian susunan perabot

2. Memilih material dan elemen ruang yang sesuai dengan fungsi

3. Dimensi perabot yang dengan saiz yang bersesusian dengan kebesaran ruang

4. Mencipta suasana ruang agar mempu menyatakan fungsi dan kehendak soalan.

Kemahiran yang sangat penting ialah dari segi membuat model. Bahan untuk membuat model mestilah tidak mudah pecah tetapi ringan. Gam yang digunakan perlu menggunakan gam yang kuat agar bahan-bahan yang dilekatkan tidak mudah jatuh semasa penghantaran di MPM.

Soalan yang dikemukakan ialah:

Hasilkan sebuah model reka bentuk hiasan dalaman bagi ruang sebuah restoran yang moden dengan memasukkan unsur-unsur budaya tempatan yang boleh membangkitkan selera pengunjung.

Ruang restoran tersebut hendaklah mengambil kira ruang makan, ruang pamer, ruang penyediaan makanan, dan beberapa buah gerai (stall) untuk makanan masak segera.

Perkara penting yang yang dikehendaki soalan ialah:

1. Ruang sebuah restoran moden

2. Memasukkan unsur-unsur budaya tempatan dalam gubahan reka bentuk dan hiasan

3. Berjaya membangkitkan selera dalam ruang restoran tersebut dengan hiasan atau gambar.

4. Dalam ruang restoran tersebut terdapat ruang makan (kerusi meja), ruang pamer (gambar @ model buah-buahan), ruang penyediaan makanan dan beberapa gerai dalam bentuk stall untuk masak segera.

Keputusan STPM 2009 Khamis depan

Keputusan peperiksaan Sijil Tinggi Persekolahan Malaysia (STPM) 2009 akan diumumkan pada 25 Februari ini. Majlis Peperiksaan Malaysia (MPM), dalam satu kenyataan di Kuala Lumpur hari ini, berkata calon boleh mendapatkan keputusan mereka di sekolah masing-masing mulai jam 12 tengah hari, manakala calon persendirian akan memperolehinya melalui pos. Calon juga boleh menyemak keputusan mereka melalui khidmat pesanan ringkas (SMS) dengan menaip STPM dan hantar ke 36363, atau menaip STPM Result dan hantar ke 15888. Keputusan juga boleh diperolehi dengan melayari laman web MPM di http://www.mpm.edu.my mulai 12 tengah hari pada tarikh itu. Satu sidang media mengenai analisis keputusan peperiksaan akan diadakan jam 11.30 pagi pada tarikh sama di pejabat MPM, Persiaran 1, Bandar Baru Selayang, Batu Caves, Selangor. Tahun lalu, 52,348 calon menduduki peperiksaan STPM. Daripada jumlah itu, 47,260 orang atau 90.28 peratus adalah calon sekolah kerajaan, 1,747 (3.34 peratus) calon sekolah swasta dan 3,241 (6.38 peratus) calon persendirian. Sumber MALAYSIAKINI

STPM Seni Visual kertas 3: Soalan No. 3

(Ilustrasi di atas adalah contoh-contoh reka bentuk identiti korporat)

Soalan nombor 3 merupakan soalan reka bentuk grafik yang memerlukan calon menghasilkan sebuah reka bentuk identiti korporat. Beberapa kemahiran penting dalam penghasilan reka bentuk grafik:

1. kemahiran menggunakan alat grafik secara manual

2. kemahiran menggunakan komputer dengan perisian grafik seperti Adobe Ilustrator atau Corel Draw.

3. Kemahiran membuat persembahan karya.

Kemahiran-kemahiran ini penting agar standard karya calon setanding dengan persembahan sebuah karya reka bentuk grafik. Paling penting dalam persembahan akhir dalam reka bentuk grafik ialah kemas, bersih dan tidak kotor.

Soalan yang dikemukakan:

Hasilkan sebuah rekaan logo yang menonjolkan identiti korporat bagi sebuah syarikat perdagangan bertaraf antarabangsa yang mengeksport barang kraf tangan tempatan. Dengan menggunakan rekaan logo berkenaan, hasilkan juga reka bentuk set identiti korporat yang merangkum kepala surat, sampul surat, kad nama, dan kenderaan perdagangan syarikat tersebut.

Berdasarkan soalan keperluan calon membuat kajian dalam reka bentuk ialah:

1. Logo sebuah bertaraf antarabangsa yang mengeksport barang kraf tangan tempatan,

2. Set identiti korporat yang merangkum kepala surat, sampul surat, kad nama, dan kenderaan perdagangan syarikat.

Menurut dalam kamus WIKIPEDIA mengenai indentiti korporat ialah:

In marketing, a corporate identity is the "persona" of a corporation which is designed to accord with and facilitate the attainment of business objectives. It is usually visibly manifested by way of branding and the use of trademarks.^[1]

Corporate identity comes into being when there is a common ownership of an organisational philosophy that is manifest in a distinct corporate culture — the corporate personality. At its most profound, the public feel that they have ownership of the philosophy.^[2]

In general, this amounts to a corporate title, logo (logotype and/or logogram), and supporting devices commonly assembled within a set of guidelines. These guidelines govern how the identity is applied and confirm approved colour palettes, typefaces, page layouts and other such methods of maintaining visual continuity and brand recognition across all physical manifestations of the brand. These guidelines are usually formulated into a package of tools called corporate identity manuals.

Many companies, such as McDonald's and Electronic Arts, have their own identity that runs through all of their products and merchandise. The trademark "M" logo and the yellow and red appears consistently throughout the McDonald's packaging and advertisements. Many companies pay large amounts of money for an identity that is extremely distinguishable, so it can appeal more to its targeted audience.

Dalam penyataan Wikipedia itu jelas menunjukkan keperluan sesuatu reka bentuk korporat itu direka. Paling penting ialah keperluan sesebuah syarikat perniagaan dari segi perniagaan, mempunyai falsafah dan budaya tersendiri dalam syarikat itu. Segala reka bentuk dibuat adalah mempunyai makna dan falsafah tersendiri, misalnya dari segi warna, tipografi dan imej yang dikemukakan.

STPM Seni Visual Kertas 3: Soalan No 2

Kali ini saya membincangkan kertas 3 soalan no 2. Soalan No 2 juga merupakan soalan pengkaryaan. Tema yang dikemukan agak ‘abstrak’ iaitu kesantunan. Berdasarkan difinisi dalam kamus DBP edisi 4, maksud kesantunan ialah:

‘perihal (sifat dsb) santun, ke-sopanan, kehalusan (budi bahasa atau budi pekerti): baik dlm bahasa lisan ataupun tulisan, ~ itu sama pentingnya;’

Penghasilan karya dalam soalan ini terkongkong dengan menggunakan teknik batik atau tenunan. Namun harus dingatkan kepada calon bahawa soalan ini adalah soalan pengkaryaan bukan kraf. Jangan ada calon menghasilkan soalan ini dalam bentuk kraf batik atau tenunan. Berdasarkan soalan calon perlu menghasilkan sebuah karya seni halus samada catan, cetakan atau arca dengan menggunakan teknik batik atau teknik tenunan.

Kehendak soalan ialah:

1. Menghasilkan karya 2 D atau 3 D – Dalam bentuk karya seni halus (bukan kraf)

2. Bertemakan kesantunan

3. Menggunakan gabungan beberapa rekaan sendiri motif yang menunjukkan ciri kebudayaan kebangsaan

Suka saya nak ingatkan kepada guru pembimbing dan calon perkara yang perlu dihasilkan ialah samada:

· Catan

· Cetakan atau

· Arca

Namun demikian, teknik yang digunakan untuk menghasilkan karya ialah menggunakan teknik batik atau tenunan (lihat contok karya diatas). Kalau menggunakan teknik batik, calon bolehlah gunakan teknik canting, terap, ikat dan celup dan lain-lain teknik.

Paling penting prosesnya seperti rajah dibawah: